Ατμοσφαιρική Ρύπανση
Φύση, σύσταση και χρήση του pet-coke
Επιμέλεια: Νίκος Λαρίσης
ΛΑΡΙΣΑ Απρίλιος 2005
1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το πρόβλημα της χρήσης του pet coke σαν καύσιμο για την βιομηχανία δεν πρέπει να το δούμε μόνο του παρά στο πλαίσιο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της ευρύτερης αστικής περιοχής της Λάρισας και όχι με διάθεση δαιμονοποίησης του αλλά με ρεαλισμό και με βάση επιβεβαιωμένα στοιχεία , και το ισχύον Νομοθετικό Πλαίσιο.
Στην πόλη μας, όσα στοιχεία έχουν γίνει γνωστά για την αέρια και σωματιδιακή ρύπανση της ατμόσφαιρας της, μας δείχνουν την όχι καλή
ποιότητα της, ειδικά όσον αφορά στην συγκέντρωση μικροσωματιδίων (ΡΜ10). Έτσι η χρήση στερεών καυσίμων και μάλιστα pet coke δεν είναι κάτι που θα βοηθούσε στα πλαίσια μιας συντονισμένης και αποτελεσματικής προσπάθειας για την βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας.
Θα δούμε παρακάτω , την χημική σύνθεση και την φύση του petroleum coke,
Την Νομοθεσία για τον ολοκληρωμένο έλεγχο και πρόληψη της Ρύπανσης(IPPC) , θα αναδείξουμε τη ουσία του προβλήματος και θα σχολιάσουμε τις ενέργειες των εμπλεκομένων φορέων στην περίπτωσή που εξετάζουμε.
2. PETROLEUM COKE
To pet coke είναι παραπροϊόν της διύλισης του πετρελαίου . Παράγεται κατά την πυρόλυση των υπολειμμάτων της ανατροφοδοσίας και από την απόσταξη των πιο βαριών πετρελαίων. Πρόκειται για ένα υλικό που αποτελείται κυρίως από άνθρακα και η σύνθεσή του ποικίλει ανάλογα με την ποιότητα του πετρελαίου από το οποίο προήλθε. Η τυπική του σύσταση παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα.
| Στοιχειακή σύνθεση % κ.β. | |
| Άνθρακας | 75-90 |
| Υδρογόνο | 2-2,5 |
| Οξυγόνο | 1,3-2,6 |
| Θείο | 3,4-8,0 |
| Αζωτο | 1,1-1,9 |
| | |
| Τέφρα | 0,2-4,0 |
| Ιχνοστοιχεία μετάλλων(ppm) | |
| Βανάδιο | 140-5000 |
| Νικέλιο | 80-510 |
| | |
Περιέχει επίσης εξαερώσιμα υλικά από 2-15% και πολυαρωματικούς υδρογονάνθρακες που δίνονται στον πίνακα που ακολουθεί.
| Πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες ppm | |
| Benzo(a)pyrene | 50-175 |
| Benzo(e)pyrene | 85-197 |
| Benzo(g,h,i)pyrene | 120-439 |
| Benzo(a)anthracene | 38-544 |
| Dibenzo(a,h)anthracene | Ίχνη-35 |
| Crysene | 126-210 |
Το κυριότερο πλεονέκτημα του είναι η πολύ καλή αναλογία κόστους / θερμογόνου δύναμης. Ως παραπροϊόν μίας παραγωγικής διαδικασίας, που μάλιστα τα τελευταία χρόνια διυλίζει ολοένα και πιο βαριές ποιότητες πετρελαίου με συνέπεια την μεγαλύτερη παραγωγή pet coke, είναι φθηνό καύσιμο. Δεν φορολογείται και η αιτία είναι, απ’ ότι μπορούμε να συμπεράνουμε, ο μεγάλος χρήστης του υλικού, η τσιμεντοβιομηχανία.
Βέλτιστες. Οι πλέον αποτελεσματικές όσον αφορά την επίτευξη υψηλού γενικού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος στο σύνολό του.
Διαθέσιμες. Τεχνικές είναι αυτές που έχουν αναπτυχθεί σε κλίμακα που επιτρέπει την εφαρμογή τους εντός του οικείου κλάδου, υπό οικονομικώς και τεχνικώς βιώσιμες συνθήκες, λαμβανομένων υπόψη του κόστους και των πλεονεκτημάτων.
7/6/2001 Η εταιρία TERRA AE άρχισε να καίει στο κεραμουργείο, pet coke που εισήγαγε από την Αλβανία. Αυτή η παράνομη χωρίς άδεια δραστηριότητα συνεχίστηκε μέχρι 31/7/2002
23/7/2001 Εκδίδεται από την Γεν. Δ/νση Περιβ., Δ/νση ΕΑΡΘ τμ. Βιομη
«Να πραγματοποιηθεί η σταδιακή αντικατάσταση του μαζούτ
από το Φυσικό Αέριο . Προς τούτο να γίνει η σύνδεση των σχετικών εγκαταστάσεων στο υφιστάμενο δίκτυο φυσικού αερίου της περιοχής, ως ακολούθως :
α’ στάδιο: σύνδεση θερμοεστιών των ξηραντηρίων (προθεσμία: Δεκ 2003)
β’ στάδιο: σύνδεση των εστιών καύσης των κλιβάνων όπτησης (προθεσμία: Δεκ 2005)
31/7/2002 Η εταιρία σταματάει την καύση του pet coke
9/12/2002 Yποβλήθηκε από την εταιρία αίτηση για να της επιτραπεί η καύ
3/2003 Ολοκληρώνεται από τον ΣΔΟΕ πορισματική αναφορά όπου
29/5/2003 Η ΕΑΡΘ τμ Βιομηχανιών του ΥΠΕΧΩΔΕ απορρίπτει το αίτημα
Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές στη Βιομηχανία κεραμικών όπου
παική βιομηχανία παραγωγής τούβλων και κεραμιδιών το 90%
σης στερεών καυσίμων κάτω του 4%. Το έγγραφο καταλήγει
«- πρόκειται για στερεό καύσιμο
- πρόκειται για καύσιμο υψηλής περιεκτικότητας σε S (7,6%)
- οδηγεί σε αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης (λόγω υψηλών εκπομπών σωματιδίων και διοξειδίου του θείου), η οποία μπορεί να αποφευχθεί, προς το παρόν με τη χρήση του μαζούτ και μελλοντικά με τη χρήση φυσικού αερίου»
25/6/2003 Η ΕΑΡΘ τμ Βιομηχανιών αποστέλλει προς τη Γεν. Δ/νση Ενέρ
Μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί απάντηση στο συγκεκριμμένο
30/10/2003 Η επιχείρηση υποβάλλει ξανά αίτημα για χρήση pet coke που
9/1/2004 Κατατίθεται από την επιχείρηση αίτηση για πιλοτικό πρόγραμ
10/2/2004 Η ΕΑΡΘ, τμ Βιομηχανιών, γνωμοδοτεί κατ αρχήν θετικά στο
29/7/2004 Η επιχείρηση καταθέτει αίτημα επέκτασης του πιλοτικού
21/9/2004 H EAΡΘ, τμ Βιομηχανιών, εκδίδει απόφαση τροποποίησης
διάστημα 1 έτους.
7/1/2005 Η επιχείρηση στέλνει στην ΕΑΡΘ, τμ Βιομηχανιών, τα αποτε
26/1/2005 Η ΕΑΡΘ, τμ Βιομηχανιών, σε έγγραφό της προς τη Δνση
1. «το πιλοτικό πρόγραμμα είναι μικρής διάρκειας, οπότε
δεν αναμένεται σημαντική επιβάρυνση της περιοχής»
2. «…βρίσκεται σε εξέλιξη η σύνταξη του Κειμένου Αναφοράς για τις Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές παραγωγής κεραμικών προϊόντων, η οποία προβλέπεται να ολοκληρωθεί το Δεκέμβριο του 2005. Στην περίπτωση κατά την οποία το pet coke δεν θα συμπεριληφθεί στα
7/2/2005 Η ΕΑΡΘ, τμ Βιομηχανιών, με έγγραφό της ζητά από την
με τα αποτελέσματα των μετρήσεων, καθώς αδυνατεί να τις
8/2/2005 Η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος μετά από
- Η ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ, Η ΟΥΣΙΑ ΚΑΙ Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΩΝ
Τα στερεά καύσιμα που η χρήση τους συνεπάγεται αύξηση των ατμοσφαιρικών ρύπων και ιδιαίτερα των αιρούμενων σωματιδίων βασικό πρόβλημα ρύπανσης για την περιοχή μας.
5.1 Γιατί άλλαξε θέση το ΥΠΕΧΩΔΕ ?
Η αιτιολογία για την έγκριση του πιλοτικού προγράμματος είναι ότι αυτό είναι διερευνητικό των επιπτώσεων στο περιβάλλον και έχει βάση στο Παράρτημα Ι
της Οδηγίας 96/61 όπου αναφέρεται ότι « η παρούσα οδηγία δεν αφορά τις εγκαταστάσεις ή τμήματα εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούνται για την έρευνα, την ανάπτυξη και την πειραματική δοκιμή νέων προιόντων και βιομηχανικών μεθόδων». Όμως αν έχει βάση το πιλοτικό πρόγραμμα για την συναποτέφρωση κρεαταλεύρων που αφορά στην ουσία το πρόβλημα της καύσης οργανικών απορριμμάτων, δεν υπάρχει κανένα καινούργιο στοιχείο για την καύση pet coke. H αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ δεν επικαλείται κανένα καινούργιο στοιχείο για να αλλάξει στάση. Μπορεί οποιοσδήποτε να της απαντήσει χρησιμοποιώντας τα δικά της παλιά επιχειρήματα και στοιχεία.
α. Γιατί όμως να εντάξει σε πιλοτικό πρόγραμμα εργοστάσιο που δεν εφάρμοζε, όπως προκύπτει από τα έγγραφα, τη ΜΠΟ και μάλιστα παρανομούσε χρησιμοποιώντας σαν καύσιμο pet coke χωρίς άδεια και εναντίον των εγκεκριμένων Π.Ο.?
Έχουμε κάθε δικαίωμα, συνδυάζοντας και τις δηλώσεις γνωστού Κυβερνητικού στελέχους Υφυπουργού στο Υπουργείο Εργασίας, που δήλωνε ΄ελαφρά τη καρδία΄ ότι το pet coke είναι καλό και φθηνό καύσιμο, να υποθέσουμε ότι είναι πολιτική επιλογή, αν μη τι άλλο.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες ενώ το πιλοτικό πρόγραμμα εφαρμόζεται σχετικά με την καύση pet coke, δεν έχει κάν ξεκινήσει η συναποτέφρωση κρεαταλεύρων.
β. Η πιλοτική εφαρμογή της καύσης στηρίχθηκε σε μια Τεχνική Έκθεση της εταιρίας ότι υπάρχει πλήρης απορρόφηση των εκπομπών θείου από το προϊόν
και προσπάθησε να το αποδείξει με εργαστηριακό έλεγχο του προϊόντος για ανίχνευση θειικού ασβεστίου. Όμως ούτε θεωρητικά δεν αποδεικνύεται αυτός ο ισχυρισμός, δηλ της απορρόφησης των θειικών ενώσεων από τα τούβλα.
5.2 Έλλειψη συστημάτων αποκονίωσης
Σε ένα από τους σημαντικότερους ρύπους, όπως είναι τα αιωρούμενα σωματίδια, η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος , παρατηρεί την έλλειψη συστημάτων αντιρρύπανσης στις καπνοδόχους των κλιβάνων όπτησης και των συστημάτων αποκονίωσης στη διαδικασία διαχωρισμού και λειοτρίβησης των α’ υλών και χωμάτων που επιβαρύνουν τον εργασιακό χώρο και τις εκπομπές.
5.3 Το Γενικότερο πρόβλημα . Ατμοσφαιρική ρύπανση της Λάρισας
- Την δημιουργία υποδομών μετρήσεων και έρευνας
- Εργαστηρίων που να εργάζονται με πρόγραμμα και συνεχώς
- Δημιουργία βάσεων δεδομένων που να τροφοδοτούνται με στοιχεία μετρήσεων.
- Ευαισθητοποίηση των συμπολιτών για μεγαλύτερη πίεση
- Συνεργασία με το ΤΕΕ και άλλους φορείς της περιοχής που είναι ευαίσθητοι σε θέματα περιβάλλοντος.
- ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
· Η χρήση του pet coke ως καυσίμου κρίνεται περιβαλλοντικά επιζήμια, με συνέπειες δύσκολα να εκτιμηθούν σε βάθος χρόνου για τη δημόσια υγεία, ακόμη και υπό καλύτερες συνθήκες διαχείρισης του ίδιου του καυσίμου και των παραγομένων ρύπων.
· Από τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, τόσο στην Τεχνική Εκθεση όσο και από τις πρώτες μετρήσεις κατά την διάρκεια του πιλοτικού προγράμματος , δεν τεκμηριώνεται η κατακράτηση ρύπων διοξειδίου του θείου, ενώ δεν μετρώνται οι άλλοι επικίνδυνοι ρύποι (σωματιδιακοί, βαρέα μέταλλα κλπ). Επιπρόσθετα , από την Έκθεση των επιθεωρητών περιβάλλοντος , προκύπτει η μη τήρηση των περιβαλλοντικών όρων που επιβλήθηκαν(κυκλώνες και σακόφιλτρα κατακράτησης σωματιδίων, προδιαγραφές στη μεταφορά, αποθήκευση και τροφοδοσία του καυσίμου).
· Επί πλέον, με την καύση του pet coke επιβαρύνεται μια περιοχή η οποία είναι κοντά σε κατοικημένες περιοχές, η ποιότητα της ατμόσφαιρας της οποίας εμφανίζεται ήδη επιβαρημένη σε σημαντικό βαθμό.
· Το ζητούμενο είναι να υπάρξει μια πιο σαφής διατύπωση της πολιτικής στο θέμα των καυσίμων που να παίρνει υπ’ όψη της όχι μόνο τις διεθνείς δεσμεύσεις (πρωτόκολλο Κιότο), που δεν είναι πανάκεια, αλλά να αναγνωρίζει τους βέλτιστους περιβαλλοντικούς όρους και τον κοινωνικό παράγοντα για να προωθεί πραγματικά τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής. Μια τέτοια πολιτική θα πρέπει να έχει κατεύθυνση και κίνητρα προς την αειφορική ανάπτυξη, με τη χρήση καθαρών καυσίμων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να μην αφήνει περιθώρια αποκλίσεων στο όνομα πάσης φύσεως σκοπιμότητες.
· Με την καύση του pet coke δημιουργείται ένα προηγούμενο, που ίσως να ανοίγει το δρόμο γενίκευσης της χρήσης των στερεών καυσίμων και από άλλες βιομηχανίες, στη βάση της ανταγωνιστικότητας. Αν τελικά νομιμοποιηθεί το pet coke σαν καύσιμο τότε πρέπει να ισχύσουν οι αντίστοιχες φορολογήσεις και η εφαρμογή των απαιτούμενων συστημάτων αντιρρύπανσης και ο συνεχής και αξιόπιστος έλεγχος των εκπομπών ρύπων.
· Βασική προυπόθεση για την διασφάλιση οποιασδήποτε επιλογής , είναι ο συνεχής και ουσιαστικός έλεγχος της ρύπανσης .
1 σχόλιο:
Είναι σαφές οτι το κείμενο δύο χρόνια μετά την σύνταξή του χρειάζεται επικαιροποίηση. Τα νέα στοιχεία που αφορούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου δίνουν νέα διάσταση στον αγώνα κατά της χρήσης του PET COKE ως καυσίμου .
Δημοσίευση σχολίου